Jimmy Dijk is de nieuwe fractievoorzitter

De leden van de Tweede Kamerfractie van de SP hebben Jimmy Dijk uit hun midden gekozen als nieuwe fractievoorzitter. Dijk ziet het als zijn missie om de politiek een plek van de werkende klasse te maken: ‘Een half jaar geleden werd ik benoemd tot Kamerlid. Toen ik mijn vader vroeg om daarbij aanwezig te zijn, zei hij: “De Tweede Kamer, dat is toch geen plek voor mij?” Deze ene zin zegt zoveel over de afstand tussen mensen en de politiek. Ik ga alles geven om ervoor te zorgen dat dit de plek van mijn vader en onze werkende klasse wordt.’

Lilian bedankt!

In december 2023 maakt Lilian bekend dat ze stopt als fractievoorzitter van de SP. Op het 29e congres van de SP heeft de partij Lilian Marijnissen bedankt voor haar harde werk voor de SP en voor ons land. Marijnissen kreeg een staande ovatie van de honderden aanwezige SP’ers. Oud-partijleider Agnes Kant sprak Lilian toe. Marijnissen werd geroemd om haar onvermoeibare inzet voor de talloze mensen met wie ze actie voerde. Maar ook voor haar strijdlust, haar scherpe analyses en heldere manier waarop ze de standpunten van de SP vertolkte. Marijnissen kreeg uit handen van Agnes Kant de gouden tomaat uitgereikt. De hoogste onderscheiding binnen de SP.

 

50 jaar SP!

De SP bestond in 2022 50 jaar! Dat werd groots gevierd op de SP Familiedag in de dierentuin in Arnhem waar 3000 SP’ers, familieleden en vrienden bijeen waren. Op naar de volgende 50 jaar SP!

 

Tweede Kamerverkiezingen

Het kabinet Rutte-3 is afgetreden vanwege het toeslagenschandaal, dat onder andere door de SP aan het licht kwam. Bij de daaropvolgende Tweede Kamerverkiezingen komt de SP uit op 9 zetels. De SP is een partij van de straat en tussen de mensen, maar dat bleek lastig te zijn in de coronacrisis.

Weggecijferd. Teruggevochten.

In een fotoboek brengt fotograaf Bert Teunissen in opdracht van de SP 100 gezinnen in beeld die getroffen zijn in het toeslagenschandaal. Zo geeft de SP een gezicht aan de mensen die vooral werden gezien als nummer door de belastingdienst. Naast het boek gaat er ook een fototentoonstelling van stad naar stad.

Meer waardering voor onze zorgverleners

In de grootste crisis sinds de Tweede Wereldoorlog, de coronacrisis, krijgen zorgverleners niet de waardering die ze verdienen. Zij staan dagelijks in contact met mensen die het coronavirus hebben gekregen en lopen daardoor de grootste risico’s. De SP gaat voorop om ervoor te zorgen dat zij wél de loonsverhoging en waardering krijgen die zij verdienen. Op 5 september wordt een grote manifestatie georganiseerd samen met zorgverleners, vakbonden en andere politieke partijen. Niet zoals je zou verwachten met heel veel zorgverleners op het Malieveld, dat is te gevaarlijk, maar met heel veel schoenen in hun plaats. Tientallen SP-afdelingen helpen in aanloop naar de manifestatie mee door overal in het land ruimte beschikbaar te stellen om schoenen van zorgverleners in ontvangst te nemen. Het kabinet Rutte-III wordt uiteindelijk, na veel acties en druk opvoeren, gedwongen door de Tweede Kamer om ons voorstel voor meer waardering voor zorgverleners uit te voeren. Tot op heden wil het kabinet dit voorstel niet uitvoeren.

 

Ron Meyer neemt afscheid als voorzitter

Ron Meyer is vier jaar lang voorzitter geweest van de SP. Met tomeloze inzet heeft hij gestreden voor een rechtvaardiger Nederland. In mei 2019 maakte Ron bekend dat hij zich niet meer verkiesbaar zou stellen als voorzitter. Het congres bedankte Ron voor zijn fantastische werk, zijn enthousiasme en zijn hart voor de partij.

Jannie Visscher is de nieuwe voorzitter van de SP

Tijdens het XXIV SP-congres op 14 december 2019 is de uitslag van de verkiezingen voor de nieuwe voorzitter en bestuur van de SP bekend gemaakt. Jannie Visscher uit Eindhoven volgt Ron Meyer op als partijvoorzitter. Jannie Visscher (58) heeft een lange staat van dienst in de partij, in de afdelingen, in de gemeenteraad en als bestuurder. Ze was acht jaar wethouder in Groningen, daarna vier jaar in Eindhoven, waar ze nu raadslid is. Tijdens het congres is ook het congresstuk ‘Samen Vooruit’ vastgesteld.

Gemeenteraadsverkiezingen 2018

Evenaren van de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in 2014, de beste uitslag voor de gemeenteraadsverkiezingen in de historie van de SP, zou lastig worden bij de verkiezingen in 2018. Maar ook komt de SP bij deze verkiezingen in een aantal gemeenten met een hele mooie uitslag nieuw in de gemeenteraad, zoals in Emmen en Beuningen. Op verschillende plekken worden we trots de grootste, zoals in Pekela, Enkhuizen, Heerlen en Oss.

De Paul Peters Fotoprijs

Paul Peters was één van de mensen die aan de wieg stond van de SP. In 2017 werd de huisfotograaf geëerd met een naar hem vernoemde fotoprijs. Deze prijs voor sociale fotografie wordt jaarlijks uitgereikt door de Zilveren Camera.

Afscheid van Emile Roemer

Emile Roemer kondigt in december 2017 zijn vertrek aan als SP-leider en als Kamerlid. Hij is dan al 38 jaar actief voor de SP, waarvan 11 jaar als Kamerlid en 8 jaar als politiek leider. ‘Na bijna acht jaar de SP te hebben geleid, is het nu tijd dat een ander het overneemt. Ik ben trots op waar de SP nu staat en wat ik daarin heb kunnen betekenen. In de partijorganisatie, het bestuur en in de fractie heb ik de nieuwe lichting de ruimte gegeven om  de volgende stap te zetten in de ontwikkeling van de SP. We zijn uitgegroeid tot een betrouwbare partij die actief is onder de mensen in de buurten én die kan besturen. Er is nog veel meer te doen, maar dat is nu aan de nieuwe lichting. Jonge mensen, die onze traditie van activisme met nieuw elan en nieuwe ideeën voortzetten. Ik geef het stokje met alle vertrouwen aan Lilian door.’ Emile neemt afscheid met de woorden: ‘Met trots en heel veel dankbaarheid neem ik afscheid. Mijn deel van de missie zit erop. Het gaat u allen goed.’

Lilian Marijnissen is de nieuwe fractievoorzitter

De Tweede Kamerfractie wijst uit haar midden Lilian Marijnissen aan om Emile op te volgen. Lilian Marijnissen: ‘Ik ben er klaar voor. Er klaar voor om ons land terug te pakken van Rutte. Om te bouwen aan een overheid die aan de kant staat van de 90%. Om de hoop terug te geven dat het morgen beter kan zijn dan vandaag. De toekomst is niet aan de markt, maar aan de mensen. Samen gaan we voor een wereld waar niet het belang van de enkelen telt, maar van ons allemaal!’

 

Een Nationaal ZorgFonds, zonder eigen risico

De SP lanceert het plan voor één Nationaal ZorgFonds zonder eigen risico. Het Nationaal ZorgFonds is bedoeld om de markt uit de zorg te halen en de boete op ziek zijn af te schaffen. Het plan is uitgewerkt samen met artsen, psychiaters en vele anderen die de zorg goed kennen. Ruim een kwart miljoen Nederlanders steunt het plan. Tienduizend mensen verzamelden zich op het Malieveld  De extra aandacht voor het afschaffen van het eigen risico zorgde ervoor dat veel partijen in de Tweede Kamer in de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen aankondigden het eigen risico ook te willen afschaffen of te verlagen.

Jan Marijnissen neemt afscheid als voorzitter

Kort voor de zomer van 2015 kondigt SP-voorzitter Jan Marijnissen zijn vertrek als voorzitter van de SP aan. Hij is sinds 1988 voorzitter van de partij. Emile Roemer memoreert – op het XXI SP-congres in Utrecht – de lange strijd die Marijnissen heeft gevoerd om van de SP een grote partij te maken. ‘Met opofferingsgezindheid heeft Jan de partij groot gemaakt. Hij stond er als dat nodig was. Jaar in jaar uit. Vele duizenden SP’ers hebben geleerd van zijn analytisch vermogen, politiek inzicht en organisatorisch talent. Jan heeft samen met de andere partijbestuurders de SP weten om te vormen. Van een heel dappere maar ook nogal stuurloze federatie van lokale afdelingen naar een strijdlustige volkspartij, met honderdduizenden kiezers, tienduizenden leden, duizenden activisten, honderden volksvertegenwoordigers en tientallen bestuurders.´

SP-congres kiest Ron Meyer als nieuwe voorzitter

Emile Roemer en Ron Meyer, die even daarvoor gekozen is als nieuwe voorzitter van de SPHet XXI SP-congres, dat op 28 november gehouden wordt in De Fabrique in Utrecht, kiest Ron Meyer als nieuwe voorzitter van de SP. Hij volgt daarmee Jan Marijnissen op die kort voor de zomer heeft aangekondigd te vertrekken als voorzitter. Naast Ron Meyer is ook SP-Kamerlid Sharon Gesthuizen kandidaat voor het voorzitterschap. Na drie door de partij georganiseerde debatten en een lange reeks van bezoeken van beide kandidaten aan SP-afdelingen in het land, kiest het congres in meerderheid voor Ron Meyer. Het congres neemt ook de resolutie ‘We gaan het doen’ aan. In de resolutie zet de SP de politieke en organisatorische lijnen uit voor de komende jaren. Het stuk bevat onder andere voorstellen voor het werven van leden, het oprichten van nieuwe afdelingen, het uitbreiden van de jongerenorganisatie en het versterken van het wetenschappelijk bureau.

Verdubbeling in raad, verdrievoudiging bestuur

Bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart boekt de SP de grootste overwinning op lokaal niveau aller tijden. In 118 gemeenten behaalt de partij bijna twee keer zoveel raadszetels. Dat heeft gevolgen voor het aantal wethouders: in drie keer zoveel gemeenten levert de SP wethouders en voor het eerst komt de SP aan de macht in twee van de vier grote steden, Amsterdam en Utrecht.

Tussen pieken en peilen

In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van september stijgt de SP in de peilingen tot grote hoogte. Het vertrouwen in en het potentieel van de partij blijkt groot. De verkiezingsavond wordt voor de SP ‘een hele rare avond’, aldus Roemer in zijn toespraak tot de zaal. In plaats van de gehoopte grote winst, blijft de SP steken op 15 zetels. Consolidatie tussen grote verliezen van anderen en de tweestrijd tussen PvdA en VVD, maar toch een flinke teleurstelling. Over deze campagne maakt documentairemaker Coen Verbraak de film ‘Tussen pieken en peilen’.

Afscheid van Agnes

Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2010 lukt het niet om het succes van de vorige verkiezingen vast te houden. Er moet een behoorlijk aantal zetels worden ingeleverd en het ledenaantal loopt wat terug. Agnes Kant besluit een dag na de verkiezingen, in het belang van de partij, af te treden als fractievoorzitter.

Emile Roemer nieuwe fractievoorzitter

Agnes Kant leidt SP-fractie

Na vijftien jaar de partij in de Tweede Kamer te hebben geleid, stopt op 17 juni 2008 Jan Marijnissen als fractievoorzitter. Agnes Kant neemt het stokje over en leidt de oppositie tegen het kabinet Balkenende IV. De partij strijdt onder haar leiding voor het behoud van de AOW-leeftijd, tegen de verkoop van de publieke energiebedrijven en – met groot succes – tegen de marktwerking in de thuiszorg.

SP-spot wint Gouden Loeki

Eind 2008 wint de SP met een spotje over de thuiszorg de Gouden Loeki. In de spot – gemaakt samen met ontwerpbureau Thonik – kleedt een bejaarde dame zich uit voor de camera. Het is een statement tegen het grote aantal verschillende thuiszorgmedewerkers waar cliënten van de thuiszorg dagelijks door geholpen worden. ‘Ik kan me net zo goed voor heel Nederland uitkleden’, zegt Mieke aan het slot van het filmpje. De spot heeft grote impact in de samenleving en leidt uiteindelijk tot steun voor de drie initiatiefwetten van Agnes Kant die tot doel hebben de marktwerking in de thuiszorg te beteugelen.

Topscore in de provincies

Een week voor de Provinciale Statenverkiezingen in maart presenteert het nieuwe kabinet zijn regeerprogramma. De SP krijgt opnieuw massaal het vertrouwen van de kiezers en verdrievoudigt van 4 naar 12 zetels in de Eerste Kamer.

SP in een nieuwe jas

In juni 2006 valt het tweede kabinet-Balkenende (CDA, VVD, D66). Gehuld in een nieuwe huisstijl en gewapend met een nieuw programma ‘Een beter Nederland, voor hetzelfde geld’ maakt de SP zich op voor de verkiezingen van 22 november.

Socialen passeren de liberalen

Het geluid van de SP slaat aan en de verkiezingen resulteren in een overweldigende zege. De partij verdrievoudigt bijna haar zeteltal in de Tweede Kamer tot 25 en is daarmee in één klap de derde partij van het land. ‘Het is de dag waarop de socialen de liberalen zijn gepasseerd’, zegt Marijnissen in zijn toespraak tot een uitzinnige zaal in Amsterdam. ‘Vanaf dat moment zijn we definitief een grote politieke partij in Nederland geworden’, zegt Emile Roemer terugkijkend op dit succes.

Het CDA van Jan Peter Balkenende blijkt niet bereid de koers te verleggen. Hij wil niet in een regering met een linkse meerderheid van PvdA én SP. De PvdA heeft programmatisch minder moeite met de CDA-eisen en is daarmee bereid de SP in te ruilen voor de ChristenUnie. Het resultaat is het kabinet Balkenende IV.

Een overwinning op de gevestigde orde

Een mijlpaal voor de SP wordt bereikt als Nederland op 1 juni 2005 massaal Néé zegt tegen de voorgestelde Europese Grondwet. Na een intensieve campagne vol dreigement van de voorstanders van de Europese Grondwet rekent Nederland af met de gevestigde partijen die zonder instemming van de bevolking werken aan een Europese Superstaat. Maar liefst twee op de drie mensen wijst het voorstel af. ‘Een overwinning op de gevestigde orde’, zegt Harry van Bommel, de voorman van de SP-campagne, over de uitslag bij het referendum.

De maat is vol

Op 2 oktober 2004 staat de SP samen met de vakbonden aan de basis van de grootste vakbondsdemonstratie aller tijden. Het Museumplein in Amsterdam is volgelopen, straten zijn geblokkeerd en treinen met nóg meer demonstranten staan stil op het spoor. 400.000 mensen demonstreren tegen de kabinetsplannen voor VUT, WAO en prepensioen. Maar het is bovenal een demonstratie van verontwaardiging over het algehele kabinetsbeleid van CDA, VVD en D66.

Stuur de Hollandse waakhond naar Brussel

Met een originele spot en posters voert de SP in 2004 campagne voor de verkiezingen van het Europees Parlement. Met succes, er wordt een winst van één naar twee zetels geboekt.

Rood, jong in de SP opgericht

Op het congres van 1999 besluit de SP tot het oprichten van een eigen jongerenafdeling. In 2003 is het zover en wordt ROOD een zelfstandige vereniging.

Stem voor

Het partijcongres dat bijeenkomt op 19 januari 2002 stelt het verkiezingsprogramma ‘Eerste weg links’ vast. Na het ‘stem tegen’ van 1994 en 1998 kiest de SP nu voor ‘stem voor’. De SP wil extra duidelijk maken dat ze niet alleen kritiek heeft maar ook prima alternatieven heeft om problemen mee te lijf te gaan.

De verkiezingen van dit jaar worden de meest turbulente verkiezingen uit de Nederlandse geschiedenis: allereerst door de moord op Pim Fortuyn, en vervolgens door de uitslag. De PvdA en de VVD verliezen dramatisch, de LPF  wordt de grootste nieuwkomer en de SP groeit van vijf naar negen zetels.

Europa in

In juni 1999 verwerven we de eerste zetel in het Europees Parlement. Vanaf dat moment is de SP op alle parlementaire niveaus vertegenwoordigd.

Heel de mens

Op het congres van 18 december stelt de partij een nieuw beginselprogramma vast, waarin de kernvisie van de SP op de samenleving geformuleerd wordt en dat de alternatieven van de partij op hoofdlijnen aangeeft. ‘Heel de mens’ maakt duidelijk waar de SP voor staat en welke drie begrippen centraal staan. Menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit zijn ook vandaag nog de morele uitgangspunten van de SP.

Groter worden

De verkiezingen van 1998 leveren een vijfkoppige Kamerfractie op. Het aantal raads- en deelraadszetels is dan inmiddels ruim boven de 200 gekomen. Ook het aantal raadsfracties is flink toegenomen. De partij levert in enkele Brabantse plaatsen de eerste wethouders (in Oss, sinds 1996).

Effe dimmen

De binnenkomst van de SP in de Kamer is niet onopgemerkt gebleven, al ondervindt de partij de nodige tegenwerking, ook van het voorzitterschap. Nadat Marijnissen in een Kamerdebat al drie uur heeft gezwegen, vindt hij het tijd voor een interruptie. Voorzitter Weisglas heeft echter haast, het debat dreigt uit te lopen. Het afkappen van Marijnissen door Weisglas leidt tot een woordenwisseling die Marijnissen bij een groot deel van Nederland beroemd maakt. In zijn boek Effe dimmen doet Marijnissen verslag van zijn eerste jaren aan het Binnenhof.

Tegenstemmen

Het boek Tegenstemmen, een rood antwoord op paars  van Jan Marijnissen verschijnt. Daarin verwoordt hij de moderne kijk van de SP op politiek en samenleving. ‘Tegenstemmen’ is een heldere kritiek op het oprukkende neoliberalisme, de teloorgang van de sociaal-democratie en de gevolgen van het ieder-voor-zich-denken voor de samenleving.

Nationale doorbraak

De nieuwe aanpak slaat aan. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van maart 1994 groeit de partij van 70 naar 126 raadszetels. En op 3 mei 1994 worden Jan Marijnissen en Remi Poppe gekozen als de eerste Tweede Kamerleden van de partij. Het aantal leden neemt in sneltreinvaart toe. In vier jaar tijd groeien we naar meer dan 25.000 leden. Dat maakt de partij in ledental de vierde partij van het land.

Rookworst voor de koningin

Daags na de verkiezingen wordt Jan Marijnissen verwacht bij koningin Beatrix, als onderdeel van haar consultatieronde in verband met het aanwijzen van de informateur. Marijnissen komt niet met lege handen.  ‘Ik had drie rookworsten bij me. Op ludieke wijze wilde ik daarmee mijn mening over de ‘eenheidsworst’ van de vier grote partijen kracht bijzetten. Mari-Anne, mijn vrouw, had de worsten gekocht bij de Hema (daar hebben ze immers nog steeds de beste rookworsten, zoals ik uit eigen ervaring als worstenmaker bij Zwanenberg in Oss kon getuigen) en ze had er een mooi cellofaantje omheen gedaan met een rode strik.”

Tomaten

Om de parlementaire doorbraak daadwerkelijk te bewerkstelligen zet de partijleiding in 1993 de meest gedurfde stap in haar bestaan. In plaats van de kiezer voor te houden dat het met de SP aan de macht allemaal veel beter wordt, kiest de partij voor de positie van de oppositiepartij. ‘Stem tegen, stem SP’ wordt de provocerende slagzin. Symbool van de nieuwe aanpak wordt de tomaat. Boordevol gezonde vitaminen maar ook een geducht protestwapen tegen slecht politiek toneel.

‘Een maatschappij voor mensen’

Het SP-congres zet in 1991 de ramen open. De ideologische ballast, die de partij in haar ontwikkeling hindert, wordt afgeworpen. Het primaat van de marxistisch-leninistische theorie wordt ingeruild voor het primaat van de praktijk en een concrete analyse van de concrete situatie. Er wordt een ‘minimumprogramma voor een socialistisch Nederland’ vastgesteld. Handvest 2000 heet het, met als ondertitel ‘een maatschappij voor mensen’. Het partijcongres stelt de doorbraak naar de Tweede Kamer als voorlopige strategisch hoofddoel.

 

 

Een landelijke partij

In 1987 komt het landelijke partijcongres voor het eerst sinds 10 jaar weer bijeen. De ‘federatie van afdelingen’ wordt, met horten en stoten, omgevormd tot een landelijke partij, die vanaf nu langzaamaan eigen standpunten gaat ontwikkelen over belangrijke kwesties en hard haar best doet een nationaal imago te krijgen. De strijd tegen de eerste Golfoorlog en de verslechteringen in de WAO spelen daarbij een belangrijke rol.

‘Onder de mensen’

De partij heeft zich ten doel gesteld ‘onder de mensen’ te werken. Dat lukt: bij gemeenteraadsverkiezingen laten de mensen die met de SP te maken krijgen, hun waardering blijken. In 1986 telt de SP zo’n 40 raadsleden, maar bij parlementsverkiezingen lukt het niet om in de Tweede Kamer te komen.

Slepersstaking Rotterdam

De overheid stuurt de ME, de vakbonden nemen afstand, maar de SP steunt in 1979 de stakende slepers in de Rotterdamse haven. Door geld in te zamelen en uit te delen, en door voedselpakketten uit te delen geeft de SP concreet inhoud aan solidariteit, en helpt ze de stakers door hun meer dan zes wekende durende staking.

Idealen in de praktijk: Ons Medisch CentrumOm niet alleen te vertellen hoe het anders kan, maar om het ook te laten zien, wordt in 1975 de Stichting Ons Medisch Centrum opgericht. Een eigen huisartsenpraktijk, eerst in Oss en Nijmegen, later ook in Zoetermeer. De huisartsen van Ons Medisch Centrum zijn in loondienst. Onder het motto ‘Voorkomen is beter’ gaan de artsen actief aan de gang met preventie. Gezondheidsproblemen die door de artsen worden vastgesteld, en die hun oorzaak vinden in slechte arbeidsomstandigheden, komen in de fabrieken en op de bouwplaatsen op het bordje van directies te liggen. Zo wordt de SP een bijzondere partij: sterk en succesvol aan de basis, maar dan nog zonder een landelijke uitstraling en betekenis. Alles gebeurt lokaal. Overal wordt een helpende hand geboden: aan buurtbewoners, huurders, consumenten, werknemers.

De vijf eerste raadszetels

De meeste SP’ers vinden begin jaren zeventig de gemeenteraad maar saai. Kletscolleges worden de raden genoemd omdat er voor de échte noden van de bevolking weinig aandacht lijkt te zijn. Toch wordt onder druk van de groeiende SP-achterban besloten om mee te doen aan de verkiezingen in tien gemeenten. Je moet daar zijn waar de beslissingen worden genomen, is daarbij het doorslaggevende argument. De activiteiten en inzet van de SP worden beloond. De eerste vijf zetels zijn binnen, drie in de gemeenteraad van Oss en twee in de gemeenteraad van Nijmegen.

Oprichting

Dát de SP op zondag 22 oktober 1972 wordt opgericht is eigenlijk niet heel bijzonder. Het is immers de tijd dat er heel veel politieke partijen worden geformeerd. Vooral aan de linkerkant van het politieke spectrum is het een drukke bedoening. Vooral jonge mensen openen de aanval op de heilige huisjes van de naoorlogse periode.

Bij de vers opgerichte SP blijft het niet bij praten over idealen alleen. Dromen over een betere wereld is mooi, maar het oplossen van concrete problemen is effectiever. Onder het motto ‘niet lullen maar poetsen,’ zet de SP acties op tegen de uitbuiting van werknemers,  milieuvervuiling en vele andere misstanden. Huurders – die hoge huren betalen voor slechte huizen – kunnen rekenen op de SP. In Oss, Nijmegen en andere plaatsen in Nederland groeit de SP als kool. Kees Slager schreef onder andere over deze periode het boek Het geheim van Oss.

Naast het actievoeren speelde vanaf het allereerste begin ook scholing een belangrijke rol voor het kader van de SP. Wie de wereld wil veranderen, moet wel weten hoe hij in elkaar steekt en werkt, werd het leidende gezegde.